Ngọc Lặc là một huyện miền núi có địa bàn rộng, nhiều đơn vị hành chính, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 70%, sau 4 năm triển khai, theo số liệu khảo sát ban đầu toàn huyện đã có 2.866 đối tượng tham gia dân công hỏa tuyến, trong quá trình triển khai thực hiện có 2.983 đối tượng khê khai hồ sơ hưởng chế độ (tăng 4 % so với số liệu khảo sát ban đầu). Sau 4 năm triển khai thực hiện Quyết định số 49 của Thủ tướng Chính phủ đã được cấp ủy, chính quyền địa phương, đơn vị lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ; triển khai thực hiện nghiêm túc, tích cực với quyết tâm chính trị cao, bảo đảm dân chủ, công khai, công bằng, chính xác. Kết quả đạt được là sự cố gắng, nỗ lực lớn của các cấp, các ngành, đơn vị, địa phương; tiếp tục khẳng định ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc của chính sách, góp phần củng cố và làm tăng niềm tin của nhân dân và đối tượng được thụ hưởng chính sách vào đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; có tác động tích cực đến an sinh xã hội, ổn định tình hình ở các địa phương và sự nghiệp xây dựng, BVTQ trong giai đoạn mới. Tiêu biểu trong triển khai thực hiện chế độ, chính sách là các xã: Kiên Thọ, Thạch Lập, Quang Trung, Ngọc Khê, Thúy Sơn. Xã Ngọc Khê được Ban Chỉ đạo 24 (Ban Chỉ đạo thực hiện Quyết định số 49) huyện Ngọc Lặc đánh giá là một trong những xã dẫn đầu huyện về thực hiện Quyết định 49/2015/QĐ-TTg. Xã đã hoàn thiện hơn 105/105 hồ sơ đề nghị Ban chỉ huy quân sự huyện thẩm định và đề nghị cấp trên ra quyết định công nhận. hiện nay có 50 đối tượng đã được chi trả chế độ trợ cấp 1 lần, với số tiền 104.200.000 đồng, trong đó có 23 người còn.

Theo Ban Chỉ đạo 24 huyện Ngọc Lặc, số lượng dân công hỏa tuyến của huyện có có khoảng 2.983 người, Trong đó: Chống Pháp: 1.952 đối tượng, Chống Mỹ: 983 đối tượng, BVTQ và làm nhiệm vụ Quốc tế: 48 đối tượng, trong đó hầu hết không có hồ sơ, giấy tờ; khoảng 70% đã từ trần, số còn sống hiện nay tuổi đã cao, sức khỏe yếu, trí nhớ giảm. Do đó, việc kê khai, xác lập hồ sơ đề nghị hưởng chế độ của các trường hợp và thân nhân gặp nhiều khó khăn. Với quyết tâm chính trị cao, huyện đã có giải pháp, cách làm sáng tạo trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Tổ chức tốt việc làm điểm, rút kinh nghiệm (huyện làm điểm tại xã Minh Sơn. Các xã, thị trấn đều tổ chức làm điểm 1 đến 2 thôn). Thường xuyên chú trọng bồi dưỡng nâng cao trình độ, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ trực tiếp xét duyệt, thẩm định hồ sơ, nhất là các đồng chí mới đảm nhiệm Ban CHQS xã (thị trấn) bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Ban chỉ đạo 24 huyện phân công cụ thể từng thành viên phụ trách địa bàn thường xuyên bám sát cơ sở, tích cực chỉ đạo phát hiện đối tượng, tham dự và chỉ đạo hội nghị xét duyệt của Hội đồng chính sách cấp xã; tăng cường mở rộng dân chủ, phát huy vai trò giám sát của nhân dân, của các đối tượng được hưởng chính sách và sự phối kết hợp giữa Ban CHQS, Phòng LĐTB&XH, Hội Cựu chiến binh và Hội Cựu thanh niên xung phong trong xét duyệt, rà soát,bảo đảm chặt chẽ, công bằng, chính xác, đúng quy trình, quy định. Quá trình xét duyệt và trong từng giai đoạn, thực hiện đúng phương châm dễ xét duyệt trước, khó xét duyệt sau; khắc phục triệt để các trường hợp không đúng đối tượng hoặc trùng hưởng chế độ; số hồ sơ được thẩm định đủ điều kiện hưởng chế độ ở các cấp luôn đảm bảo chất lượng cao, hạn chế tỷ lệ sai sót, không có biểu hiện tiêu cực xảy ra. Sau khi có Quyết định của Quân khu và thông báo ngân sách của tỉnh, Ban CHQS huyện tổ chức chi trả tập trung, công khai kết hợp với trao giấy chứng nhận tham gia dân công hỏa tuyến cho đối tượng đảm bảo chu đáo, kịp thời và đúng quy định, đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền, đưa tin, góp phần tôn vinh công lao đóng góp của những người tham gia dân công hỏa tuyến, làm tăng thêm lòng tin, niềm tự hào, phấn khởi của nhân dân và đối tượng chính sách đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa. Việc cấp thẻ bảo hiểm y tế đối với số đối tượng sống đã có quyết định hưởng chế độ và giải quyết chế độ mai táng phí đối với đối tượng từ trần được đơn vị, địa phương quan tâm, tổ chức thực hiện kịp thời, chu đáo và đúng quy định. Công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ, dữ liệu về đối tượng trong quá trình thực hiện chính sách đã được đơn vị, địa phương quan tâm, từng bước đầu tư trang thiết bị, phương tiện, ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, phục vụ tốt cho công tác phân loại, tra cứu, kiểm tra trùng hưởng chế độ. Thường xuyên kiện toàn và phát huy tốt vai trò của tổ tư vấn và hội đồng chính sách xã trong trực tiếp tham gia xét duyệt, thẩm định, hồ sơ đồng thời phát huy tốt vai trò giám sát của nhân dân, của đối tượng chính sách… Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị trên địa bàn huyện hiện nay toàn huyện đã xét duyệt báo cáo lên tỉnh  được 2.908/2.983 hồ sơ đạt 97 % so với hồ sơ khảo sát; đã chi trả trợ cấp cho 1.752 đối tượng = 59 % tổng số đối tượng khảo sát. Chi trả số tiền: 3.643. 400.000 đồng. Trong đó: Chống Pháp: 1.349 trường hợp, Chống Mỹ: 376 trường hợp, BVTQ và làm nhiệm vụ Quốc tế: 27 trường hợp. Số trường hợp được cấp thẻ BHYT: 53 trường hợp.

Đa số dân công hỏa tuyến đều là những người tuổi cao, sức khỏe yếu lại thu nhập thấp vì vậy được sự quan tâm của nhà nước được cấp thẻ BHYT là một trong những điều kiện thuận lợi nhất để họ được chăm sóc sức khỏe và yên tâm khi về già. Bên cạnh đó, theo Quyết định 49 thì dân công hỏa tuyến khi từ trần được hưởng chế độ mai táng phí theo quy định. Đến nay toàn huyện có Số trường hợp đã từ trần đã được giải quyết chế độ mai táng phí: 6 trường hợp đúng quy định.

Qua 4 năm thực hiện Quyết định 49/2015/QĐ-TTg cho thấy sự cố gắng, nỗ lực lớn của các cấp, ngành, đơn vị, địa phương, các xã, thị trấn nhằm khẳng định ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân vào đường lối, chủ trương của Đảng và Nhà nước. Đến nay, toàn huyện đã tiếp nhận, xét duyệt và ra quyết định hưởng chế độ cho 1.752 trường hợp, với số tiền chi trả gần 3,7 tỷ đồng, đạt 59% so với số đối tượng đã khảo sát. Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội đã chủ động phối hợp với cơ quan quân sự xem xét, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho 53 trường hợp; giải quyết chế độ trợ cấp mai táng phí cho 6 trường hợp. Những kết quả trên đã tác động tích cực đến an sinh xã hội, ổn định tình hình ở địa phương cũng như sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới. Tuy nhiên, số lượng đối tượng thực hiện chế độ theo Quyết định 49/2015/QĐ-TTg hiện nay đã được xét duyệt hồ sơ đang chờ quyết định của Quân khu còn khoảng gần 1.200 người.

Để hoàn thành mục tiêu trên, rất cần sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp. Công tác tuyên truyền, phổ biến Quyết định 49/2015/QĐ-TTg cần tiếp tục tăng cường, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số…